Aflevering 50 al! Het maakt mij heel erg gelukkig én zelfs wat trots dat jij al 50 afleveringen lang mijn tips & tricks (en mopjes) volgt. Laat dat gelukzalige gevoel nu net het onderwerp van deze aflevering zijn. Ik vertel je meer over vier chemische stoffen die je gemoed boosten, hoe je dat precies doet en welke vijfde stof je liefst zoveel mogelijk elimineert.
We staan er misschien niet zo vaak bij stil, maar veel van de gevoelens die we ervaren, zoals geluk of verliefdheid, zijn het resultaat van chemische stoffen in ons lichaam. Die stoffen waren de drijvende kracht achter het survival instinct van onze voorouders. Ze zijn de reden waarom ons menselijk ras zo succesvol werd en staat waar het vandaag staat en waardoor ook wij de lat altijd ietsje hoger kunnen leggen. Al is er ook één stof die de positieve effecten van de andere vier tenietdoet.
- Endorfine
Ben je een loper? Dan ken je de befaamde runner’s high vast wel: de eerste kilometers moet je op je tanden bijten, maar op een bepaald moment gaat alles plots vanzelf en heb je het gevoel dat je nog uren kan blijven doorgaan. Veel duursporters kennen dat gevoel, ik ervaar het zelf ook tijdens het roeien. De eerste 5 kilometer zijn een struggle en daarna voelt het als een fluitje van een cent. Onze voorouders? Die hadden ook endorfine nodig wanneer ze pakweg een mammoet achternazaten: ze moesten blijven gaan om hem bij te benen en hun stam te kunnen voeden.
Dat is het effect van de endorfine die vrijkomt in je lichaam. Eigenlijk is het een soort pain killer die ervoor zorgt dat je kan blijven gaan, je je grenzen verlegt en die je goed doet voelen. Herinner je je de laatste keer dat je zó hard moest lachen dat het pijn deed? Wel, als je heel hard lacht, spannen er spieren op die je niet gewend bent om te gebruiken. Wanneer je endorfine op is, dan begint het pijn te doen. Net zoals wanneer je tijdens het sporten dat tikkeltje te ver over je grens ging.
- Dopamine
Weetje: het Engelse woord voor drugs ‘dope’ is afgeleid van ‘dopamine’. Het wordt ook wel eens het geluksstofje genoemd en komt vrij wanneer je een doel bereikt. Weer even terug naar onze voorouders en hun mammoet. Zodra ze de mammoet zagen, voelden die holbewoners zich gedreven om erachteraan te gaan en hem neer te halen. Want ze wisten hoeveel lekker vlees hun buit ging opleveren! Dat gevoel van beloning wanneer het hen ook echt lukte, dat ontstond door de dopamine die vrijkwam.
Dankzij dopamine vind je het ook niet zo erg om een extra inspanning te doen, je krijgt goesting om je doel te bereiken. Zo moest ik onlangs een uitgebreide whitepaper schrijven voor een klant en ik kreeg die maar niet af. Dat bezorgde mij een knagend gevoel. Daarom stond ik zondagochtend voor dag en dauw op en werkte ik tot de middag om alles netjes op tijd aan de klant te kunnen bezorgen. Ik vond dat niet erg, want het gevoel dat ik kreeg toen alles was afgewerkt? Dat was heerlijk!
Een gouden tip: visualiseer je doelen zoveel mogelijk. Dat maakt het effect van de dopamine des te sterker. Maak een lijstje dat je kan afvinken, giet je doelen in een tekening, schrijf ze op: maak ze gewoon zo zichtbaar en tastbaar mogelijk.
- Serotonine
Deze chemische stof wordt ook wel eens de leiderschapsstof genoemd omdat het te maken heeft met trots en status. Herinner je je het moment dat je afstudeerde nog? Wel, het gevoel dat je kreeg toen je daar vooraan blakend van trots je diploma ging halen en heel de zaal voor je applaudisseerde…dát kwam door een verhoogd serotoninegehalte.
En er is nog iets bijzonders aan serotonine, want het beïnvloedt niet alleen jou, maar ook je omgeving. Terwijl jij daar vooraan op het podium stond, ging het serotoninegehalte van je ouders ook de hoogte in toen ze jou zagen staan. Serotonine creëert dus verbondenheid. Waanzinnig toch hoe vernuftig de natuur in elkaar zit?
Een tip: wil je je werknemers goed doen voelen? Zet ze dan eens een keer in de bloemetjes, erken hun verdiensten! Dat straalt letterlijk op de mensen rond hen af.
- Oxytocine
Dit is volgens mij de tofste chemische stof! Het komt vrij wanneer je een deugddoend gesprek hebt gehad met een goede vriend of vriendin. Of wanneer je bij de persoon bent die je liefhebt. Het is dat warme gevoel van genegenheid, vrijgevigheid en liefde.
Hoe vaker je je in zo’n situatie bevindt, des te meer zin je hebt om in zo’n situatie te zijn. Een beetje verslavend dus. Maar het grappige is: hoe hoger je oxytocinegehalte, hoe lager het risico op andere verslavingen! Gek he? Meer oxytocine betekent ook een betere gezondheid, een sterker immuunsysteem en meer creativiteit om bijvoorbeeld problemen op te lossen.
Jouw stofjestoolbox
Je herkent alle gevoelens die deze stoffen oproepen vast wel, alleen staan we niet stil bij wat er aan de basis van die gevoelens ligt. Nu jij dat wél weet, kan je er ook bewust mee aan de slag. Je kan natuurlijk voor elke stof afzonderlijk opzoeken hoe je ze boost, maar de lijst die ik je hier geef, komt alle vier de stoffen ten goede. Zo heb jij jouw eigen stoffentoolbox in handen:
- Sporten, ongeacht of dat een stevige wandeling is, of trainen voor een triatlon
- De liefde bedrijven: deze is tamelijk vanzelfsprekend, verwar het alleen niet met porno kijken, want dat heeft niet hetzelfde effect
- Een deugddoende, ontspannende massage
- Lachen met vrienden
- Een huisdier hebben en ermee gaan wandelen
- Meer proteïnen eten
- Veel slapen
- Mediteren
Er zijn ook voedingssupplementen die je kan nemen om bepaalde stoffen te boosten. Al wil ik je uitnodigen om niet voor deze gemakkelijke, maar lichaamsvreemde weg te kiezen. Waarom? Omdat je, nu je dit allemaal weet, heel eenvoudige, bewuste beslissingen kan nemen om bijvoorbeeld je endorfineniveau te stimuleren.
Cortisol
Ik vertelde je aan het begin al dat er één stof is waarvan je liever niet te veel in je lichaam hebt zitten en dat is cortisol. Die sijpelt je lichaam binnen wanneer je in een heel stresserende omgeving of situatie zit en ondermijnt de positieve werking van de andere vier.
Wanneer je heel gejaagd bent en je cortisolniveau stijgt, ga je je meer focussen op wat jij moet doen om de oorzaak van je stress op te lossen. En het is bewezen dat er daardoor minder oxytocine vrijkomt. Daardoor ga je je nog meer afzonderen, heb je nog minder sociale contacten, waardoor je oxytocinelevel nog meer daalt. Een vicieuze cirkel dus.
Los van het hele vaccinatiedebat is het tijdens deze pandemie dan ook niet zo verwonderlijk dat mensen in een negatieve spiraal terechtkomen. De angst wordt continu hooggehouden, waardoor ons cortisolgehalte stijgt en ons oxytocinegehalte daalt. Tel daar dan nog eens bij dat je 1,5m afstand moet houden en weinig sociale contacten mag hebben, dan begrijp je dat dit allerminst een gezonde situatie is.
Nu je je bewust bent van het effect van deze stoffen op je lichaam, kan je ermee aan de slag. Kijk eens naar je manier van leven, naar je voeding, noem maar op en geef jezelf hier en daar een extra beetje aandacht.
Ik wens je veel succes!
Business Dad
PS Wil je dat cortisolgehalte tijdens het werk stevig aanpakken? Download mijn 10 stresstips helemaal gratis.