Zit je momenteel in een moeilijke situatie? Eentje waarin je ’t allemaal zo niet meer ziet zitten? Ik ken het gevoel maar al te goed, maar weet: uiteindelijk komt het allemaal goed!
In deze podcastaflevering deel ik 10 tools met je om die onvermijdelijke tegenslagen te counteren en je emoties in een betere context te plaatsen. Waarom? Omdat ik er oprecht in geloof dat de sleutel tot succes hierin ligt: je niet laten kelderen door tegenslagen, maar er bewuster mee omgaan en er sterker door worden.
Obstakels: de sleutel tot verbetering
Hoe graag we ’t ook anders zouden zien, tegenslagen zijn nu eenmaal part of the game. Je vooruitgang ziet er van ver op een grafiek misschien uit als een stijgende lijn, maar als je die van dichtbij bekijkt, zie je een opeenvolging van ups en downs. Dat geldt voor mij, dat geldt voor jou en dat geldt ook voor alle toppers waar wij naar opkijken. Het verschil tussen succesvolle en minder succesvolle mensen ligt volgens mij dan ook daar: De manier waarop ze met tegenslagen omgaan.
DARA & DISC
Voor je weet hoe je met een prangend probleem moet omgaan, is het handig om te weten hoe je er van nature op reageert. Als je heel slecht nieuws moet verwerken, doorloop je 4 stappen: denial (ontkenning) , aggression (agressie), rationalisation (rationalisatie) en acceptance (aanvaarding). Dat is het DARA-principe. Hoeveel tijd je in elke fase nodig hebt, hangt af van je persoonlijkheid en ook van de ernst van de situatie.
Weet jij hoe jij ‘van nature’ reageert in stressvolle situaties? Klik hier om je gratis DISC-test te maken. DISC staat voor dominance, influence, steadiness en conscientiousness. Het zijn de namen van de 4 kwadranten die telkens een persoonlijkheid belichamen. Ik nodig je uit die test te doen. Je krijgt meer inzicht in hoe je in elkaar zit: wat zijn je sterktes en wat zijn je zwaktes. Maar – en dat is hier vandaag van belang – je ziet ook hoe jij reageert in stressvolle situaties. (jouw testresultaten zijn enkel voor jou zichtbaar, volledig anoniem dus)
1) Focus op je ‘WAT’
Ik kaartte het al in verschillende afleveringen aan: je ‘wat’, je end goal, je visie is zó zó belangrijk. Focus je op wat je wilt bereiken, op waarom je dit allemaal doet (en doorstaat). Verplaats je in je verbeelding naar die betere toekomst. Ervaar, zie, proef, voel, ruik die betere toekomst alsof je in het ‘hier en nu was’. De ‘beleving van de stimuli’ die hiermee gepaard gaan, geven jou de kracht om de obstakels op je pad te overwinnen. Je ‘wat’ is de magneet die je vooruit trekt. Daarom is het zo belangrijk dat je regelmatig naar je denkbeeldige bestemming terugkeert.
Vergelijk het met op vakantie vertrekken: de weg naar je bestemming is vaak een ramp. Er is file, er loopt een bus shampoo uit in je koffer, de douane doet lastig en je zit op de koop toe naast een huilende baby op de vlucht. Maar waarom doorsta je dat allemaal? Omdat de bestemming – dat idyllische, parelwitte strand, of die fonkelende, besneeuwde bergtoppen – het dat allemaal waard maakt.
2) Voer positieve zelfgesprekken
De manier waarop we tegen onszelf praten, onze self talk, voedt ons geloofssysteem. Zeg je voortdurend tegen jezelf dat je niet goed genoeg bent? Dat je dom bent? Dan ga je dat op de duur geloven. Die switch is niet altijd even makkelijk. Ik betrap me er tijdens rally’s met mijn dochter Amy wel eens op. Als ik een fout maak, dat ik dan tegen mezelf iets negatiefs zeg over mijn rijcapaciteiten bijvoorbeeld maar dan ‘herfraseer’ ik die negatieve uitspraak over mezelf zo snel mogelijk naar iets positiefs.
Oefen dat bij jezelf op ‘gewone’ dagen, dan wordt het makkelijker bij tegenslagen.
Haal jezelf ook niet naar beneden door je in zelfmedelijden te wentelen. Stel jezelf liever de vraag: “What does this allow for?”. Welke mogelijkheden biedt me dit? Zoals Johan Cruijff het zo mooi verwoordde: “elk nadeel heb zijn voordeel”. Daar kom ik later nog op terug.
3) Kies je omgeving zorgvuldig
In je omgeving zullen er tijdens een crisis of een probleemsituatie verschillende soorten mensen zijn: diegenen die niets doen, diegenen die je niet helpen door te bevestigen hoe erg het wel is en diegenen die je echt helpen. Die tweede categorie mensen haal je best (tijdelijk) uit je leven. Niet omdat dat slechte mensen zouden zijn, maar wel omdat je er op dat moment niets aan hebt, wel integendeel.
Door te bevestigen hoe erg en uitzichtloos de situatie wel niet is, halen ze je naar beneden. Ze gaan energie vreten in plaats van géven, terwijl jij nu net positieve, constructieve energie nodig hebt. Omring je met mensen die je dat wél kunnen geven en isoleer die mensen die dat niet doen.
4) Steek het in een luciferdoosje
Deze tool is een meditatieoefening waar ik zelf ook veel aan heb gehad. Een tijd geleden kreeg ons bedrijf Swift Skills te maken met een oplichtster: ze gaf riante bedragen in onze naam uit en het gevoel van onmacht dat erbij kwam greep mij en mijn zakenpartner natuurlijk best hard aan. Om die situatie minder zwaar te maken, gebruikte ik deze oefening:
Maak een momentje vrij voor jezelf. En wanneer je helemaal tot rust bent gekomen, beeld je je in dat je alle elementen van die langdurige, ellendige situatie in een doos stopt, letterlijk. Daarna verklein je die doos (alsof je ze zou verkleinen op een smartphone scherm) totdat ze nog maar zo groot als een luciferdoosje is. Dat doosje gooi je niet weg, want dat maakt je blind voor je problemen. Maar je legt het beneden in de kelder op een schap. En telkens wanneer er gedachten over die situatie opspelen, herinner je jezelf eraan dat dat doosje in de kelder staat, waar het hoort. Zo breek je er niet onnodig je hoofd over of laat je ‘t – letterlijk – niet aan je hart komen.
5) Zet een andere bril op
Wees je ervan bewust dat jij niet de enige met problemen bent. En ja, ook de mensen die jij succesvol vindt hebben hun eigen bekommernissen. Er is dus geen reden voor zelfmedelijden. Zet daarom eens een andere bril op. Stap als het ware uit jezelf en kijk naar jezelf. Beeld je in hoe jouw ideale versie van jezelf op zo’n situatie zou reageren. En volg dan zijn of haar voorbeeld.
6) Glimlach
Fake it. Ons lichaam straalt uit hoe we ons voelen. Voelt iemand zich neerslachtig? Dan zul je dat aan zijn houding en lichaamstaal zien. De psycholoog William James toonde in de 19de eeuw aan dat dat ook andersom geldt: als we doen alsof we ons goed voelen, dan voelen we ons op de duur ook écht beter. Daarom: Glimlach! Het pept je op en geeft je energie, wat leidt tot meer creativiteit. En dat heb je nodig om je probleem op te lossen.
7) Maak een ‘goed nieuws log’
Count your blessings. Ik ben lang geleden, tijdens de zwaarste periode van m’n leven, begonnen met een ‘goed nieuws’. Ik heb mezelf moeten dwingen om op zoek te gaan naar goed nieuws. En dat noteerde ik dan per dag, eerst op papier, later in een dagelijkse nota in mijn gsm –ik doe dat nu nog trouwens, élke dag. In het begin is dat misschien moeilijk en zie je niet direct iets positiefs. Maar hoe klein ook: noteer het. Je zult zien: het verandert je perspectief. Er is veel meer goeds om je heen dan je denkt. OP de piek van de probleemsituatie kan ook het ontbreken van slecht nieuws ‘goed nieuws zijn’, heb je geen aangetekende brief gekregen: zet dat dan mee in je lijst.
Ga je momenteel door een zware periode? Dan nodig ik je uit van deze tool een nieuwe dagelijkse gewoonte te maken.
8) Wees je bewust van flight, fight or freeze
We zijn voorgeprogrammeerd om in geval van gevaar op 3 mogelijke manieren te reageren: te 1) vluchten (flight), 2) te vechten (fight) of 3) te verstijven (freeze), vertaal naar: Iemand slaan, de vergaderzaal uit rennen of gewoon niet bewegen/niet reageren … je begrijpt dat dit niet de meest ideale reacties zijn. Niet mogen/kunnen kiezen uit die 3 voorgeprogrammeerde, natuurlijke reacties, zorgt voor een onevenwicht dat jou onderuit kan halen.
Wat doe je dan als iemand op je zit te roepen? Wees je er allereerst bewust van dat het net dat onevenwicht is dat je parten speelt: je kunt je natuurlijke reflex niet volgen en dat doet je tilt slaan. In dat geval helpt het om je bewust te worden van de reden van dat onevenwicht en je te focussen op je ademhaling: Adem in tien tellen rustig in en adem in tien tellen weer uit. Doe dat 3 tot 5 keer en je voelt je al veel meer in control.
Zelf ga ik ’s ochtends bijvoorbeeld minutenlang onder een koude douche staan. Geloof me, zelfs na al die jaren wil ik in eerste instantie nog steeds wegrennen hoor. Maar dan focus ik me op wat er gebeurt, ik let op m’n ademhaling en ik zeg tegen mezelf: “Dit is er aan de hand, er is geen gevaar, ik kan dit en ik blijf hier staan”.
9) Focus op de oplossing, niet op het probleem
Ik zei het al: “elk nadeel heb zijn voordeel”. Blijf niet bij de pakken zitten en tobben over het probleem. Concentreer je op de toekomst: hoe ga je dit aanpakken? Welke opportuniteiten biedt dit probleem? Pas nadat je het hebt opgelost, kun je de oorzaken ervan gaan analyseren. Door je op de oplossing en op de toekomst te concentreren verplicht je jezelf om constructief te denken.
10) Besef dat het altijd erger kan
Er zijn mensen die geen dak meer boven hun hoofd hebben. Mensen die ongeneeslijk ziek zijn, mensen die geen ledematen meer hebben. Remember: vaak zijn onze problemen maar een peulschil in vergelijking met de die van anderen, er is altijd erger… Als ik kijk naar hoe sommige mensen die het enorm hard te verduren hebben met hun problemen omgaan, dan vind ik dat vaak zo inspirerend, zij laten hun hoofd niet hangen, zoeken in het kleinste iets positiefs en trekken zich daaraan op. Zelfmedelijden zou dan ook niet eerlijk zijn tegenover die mensen die het veel harder te verduren hebben.
Welke van deze 10 tools ga jij gebruiken? Pas jij zelf nog een andere strategie toe? Laat het me weten via @BusinessDad op Instagram.
Beluister je deze aflevering liever? Dat kan! Ze is beschikbaar op Spotify en Apple Podcasts.
Of kijk je liever naar deze aflevering op YouTube, ook dat kan op https://businessdad.be/youtube
Abonneer je en spread the word. Dat is voor mij een hele eer en misschien heeft iemand anders er ook iets aan!
Tot maandag!