Wat als je je leven en je business zou bekijken als een oneindig spel? Wat als je in je bedrijf minder zou focussen op de jaarcijfers en meer op de impact over 200 jaar? Hoe zou alles er dan uitzien? Geloof me: heel anders. In deze podcastaflevering vertel ik je waarom en welke drie eigenschappen jij nodig hebt om hetzelfde te doen.
Ik ontdekte dit fascinerende concept van het oneindige spel zo’n 30 jaar geleden in het boek Finite and Infinite Games van James Carse. Hoewel zijn idee gebaseerd is op de wiskundige speltheorie, kunnen we het toch toepassen op elk aspect van ons leven: in het zakendoen, in het ondernemerschap, in ons persoonlijk leven, in de sport, noem maar op.
Eindig vs. Oneindig spel
Volgens Carse heeft een eindig spel deze eigenschappen:
- De spelers hebben afgebakende regels die iedereen kent.
- Alle spelers zijn bekend.
- Er is een duidelijke tijdsduur.
- Het doel is om het spel te winnen.
Een voetbalmatch is een duidelijk voorbeeld van zo’n eindig spel: de regels liggen vast, de teams weten tegen wie ze spelen, de match duurt 90 minuten en beide teams willen winnen.
De eigenschappen van een oneindig spel zijn heel anders:
- Er zijn geen afgesproken regels.
- Er is geen tijdsduur.
- De spelers zijn niet altijd bekend.
- Het doel is niet het spel winnen of niet verliezen, maar zo lang mogelijk blijven spelen.
Denk maar aan de Koude Oorlog bijvoorbeeld: er was geen vastgelegde tijdsduur, het was niet duidelijk wie alle spelers waren en het doel was om de situatie zo lang mogelijk gaande te houden. Wanneer loopt een oneindig spel dan af? Als je geen middelen, zoals Rusland tijdens de Koude Oorlog, of zin meer hebt om verder te spelen.
Een eindig spel in een oneindige context
Nu, zet je 2 eindige spelers tegenover elkaar of 2 oneindige spelers? Dan is er geen issue. De situatie wordt wél problematisch als je in een oneindig spel een speler hebt die eindig wil spelen.
Religie is bijvoorbeeld een oneindig spel: de bedoeling is om de religie zo lang mogelijk te laten voortbestaan. Een religieuze oorlog is dan weer een eindig spel: de aanstichter van die oorlog wil dat zijn religie wint van andere. De context van het spel verandert, het oneindige karakter verdwijnt naar de achtergrond en winnen wordt het nieuwe doel.
Het hoeft niet altijd problematisch te zijn: zolang je goed in je achterhoofd houdt dat je een oneindig spel aan het spelen bent, is er ruimte voor eindige spellen binnen die oneindige context. Een huwelijk of een relatie bijvoorbeeld. Dat is een oneindig spel en wil je zo lang mogelijk laten duren. Al ontstaan er weleens discussies waarin je gelijk wilt krijgen: dat zijn dan eindige spellen. Die hoeven echt geen probleem te zijn als je beseft: “Is het doorbreken van dat oneindige spel me dat waard?”
Wanneer loopt het dan wel mis? Als een van de partners geen energie meer heeft of geen liefde meer voelt om te spelen en er een punt achter zet.
Ondernemen? Een oneindig spel
Allemaal goed en wel, maar wat heeft dat nu te maken met de Business Dad en zakendoen? Heel veel. Kijk maar eens rond: er zijn heel veel bedrijven die in hun mission statement beweren dat ze een oneindig spel spelen en bijvoorbeeld van de wereld een betere plek willen maken. Wat blijkt dan als je hun gedrag en communicatie onder de loep neemt? Dat ze de beste, de snelste of de grootste willen zijn. Ze spelen dus om te winnen: een eindig spel in plaats van een oneindig.
Spelen om te winnen in het bedrijfsleven is een jammere zaak. Want kijk eens naar ondernemen an sich? Dat is een oneindig spel: er zijn geen regels en de criteria die we hanteren voor ‘de beste’ of ‘de snelste’ zijn heel erg subjectief: wat ik als ‘de beste’ beschouw, is voor jou misschien helemaal anders.
Vooral Aziatische landen zijn keien in die mindset op de lange termijn: daar zie je veel bedrijven die geen 10 of 50 jaar meedraaien, maar wel 100 of 200 jaar. Zo deed de nationale bank van Korea een onderzoek naar 5586 bedrijven in 41 landen over de hele wereld die al meer dan 200 jaar bestaan. En 56% daarvan zijn Japanse bedrijven: meer dan de helft dus!
In onze contreien doen we dat nog te weinig. We staan nagenoeg nooit stil bij de impact die we over 200 jaar willen maken. In plaats daarvan maken we ondernemen eindig door ons te focussen op onze kwartaal- of jaarcijfers: doelen op de korte termijn dus.
3 eigenschappen van oneindige spelers
Om je mindset te veranderen, wil je natuurlijk weten welke eigenschappen die oneindige spelers gemeenschappelijk hebben. Ik heb er 3 voor je gedefinieerd:
- Ga na waarom jouw bedrijf bestaat
Wat is de why van jouw bedrijf? Jouw just cause? Waarom doe je wat je doet? Als je daarop antwoordt: “Ik wil de grootste of de beste zijn”, dan speel je een eindig spel. Ga liever op zoek naar een oneindig durende omschrijving zoals: “Ik wil het leven van mensen makkelijker maken”.
Heb je geen idee wat de bestaansreden van je bedrijf is? Dan nodig ik je uit om podcastaflevering 23 zeker eens te beluisteren.
- Heb de moed om moeilijke beslissingen te nemen
Succesvolle oneindige spelers hebben de moed om beslissingen te nemen die op de korte termijn pijn doen, maar die op lange termijn een positief effect hebben.
Zo gaf Elon Musk alle patenten van Tesla vrij. Op het eerste gezicht speelt dat in zijn nadeel want zijn grootste concurrenten gaan met zijn ideeën aan de haal. Ware het niet dat Musk een oneindig spel speelt: hij wil ervoor zorgen dat de wereld op vlak van milieu en mobiliteit groener wordt. En dat is hem gelukt: grote merken zoals BMW brengen nu ook elektrische, groenere auto’s op de markt. Mission accomplished.
Durf dus ‘nee’ te zeggen tegen bepaalde opdrachten, kies er bewust voor om niet met klant X in zee te gaan als dat op de lange termijn het verschil maakt.
- Stel onderling vertrouwen voorop
Ik kaartte het in eerde podcasts ook al aan: onderling vertrouwen is oh zo belangrijk. Zowel het vertrouwen dat jij in je mensen stelt, als het vertrouwen dat zij in jou hebben.
Zorg ervoor dat jouw medewerkers voelen dat ze jouw vertrouwen hebben om zelf beslissingen te nemen. Ze weten immers heel goed welke richting jullie met het bedrijf uitgaan, waardoor ze niet bij elke stap jouw toestemming hoeven te vragen.
En ook: zorg ervoor dat er voldoende vertrouwen is om eigen fouten toe te geven. Dat vergt moed, maar dat onderling vertrouwen zorgt ervoor dat die drempel kleiner wordt en mogelijke consequenties meteen aangepakt worden.
Ga het eens na voor jezelf: speel jij een eindig of een oneindig spel in je bedrijf, je relatie en je leven? Sta jij stil bij wat je betekend wilt hebben op 200 jaar of stel je doelen op kwartaal- of jaarbasis?
Ik wil je uitnodigen om je mindset te shiften van eindig naar oneindig. Het is best oké om af en toe een eindig spel te spelen, zolang je de focus op je oneindige missie niet verliest. Dankzij die andere manier van kijken, zal je beter kunnen relativeren, leer je energie te besteden aan wat er echt toe doet en vind je de moed om moeilijke beslissingen te maken.
Ik wens je heel veel succes!
De Business Dad
PS Heb je je oneindige spel in je onderneming vertaald naar een innovatief idee? Maar heb je geen idee hoe je anderen van dat idee moet overtuigen? Download het stappenplan Overtuigend vernieuwing brengen en reken op applaus!