Ondernemen is leuk, al horen er ook minder prettige dingen bij. Zoals rechtszaken bijvoorbeeld. Problemen met je werknemer, klant of leverancier die uitmonden in een bezoek aan de rechtbank. Hoe vermijd je zo’n situaties? Wat doe je als het kwaad al is geschied? En hoe kies je een goede advocaat? Ik geef je graag enkele tips mee die ik al doende heb geleerd.
De procedures tellen
Ik ga al wat jaren mee en heb dus al enkele watertjes doorzwommen. En als je onderneemt is het niet ondenkbaar dat er vroeg of laat iets misloopt en voor de rechtbank wordt uitgeklaard. De tips die ik je vandaag geef, deel ik vanuit mijn eigen ervaring. Ik ben dus geen advocaat en heb geen juridische achtergrond. Ik kan je alleen maar meegeven wat ik in die jaren al gezien, gedaan en opgevangen heb om je te ondersteunen.
Op dit moment heb ik met mijn bedrijf een rechtszaak lopen tegen een klant van ons. Ze hebben een deel van onze softwareoplossing die ze 2 jaar hebben gehuurd, nu gekopieerd en in de markt proberen te zetten. Kortom: ze zijn met onze gepatenteerde oplossing gaan lopen. Het was een telefoontje over die rechtszaak die me inspireerde er een podcastaflevering over te maken.
Voor we écht van start gaan, wil ik je nog dit meegeven: in België zijn de procedures het belangrijkste. Heb je alles correct aangepakt? Stonden de dingen correct op papier? Daar draait het rechtssysteem hier om. In Nederland focussen ze zich dan wel meer op het inhoudelijke. Wat soms als aanklager frustrerend kan werken: het is overduidelijk dat de andere in fout is, en toch moet jij je nog bewijzen en verantwoorden. Hou daar dus rekening mee in élk document dat je opstelt en elke afspraak die je maakt: doe het volgens het boekje en tot op de komma correct.
Laat niks aan het toeval over
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Zeker wat rechtszaken betreft. Ook al win je, je verliest altijd een beetje: tijd, energie of geld. Hoe vermijd je zoiets dan?
Allereerst door al je zakelijke interacties goed onder de loep te nemen: verkoopcontracten, personeelsovereenkomsten, facturen, contracten met leveranciers, bestelbonnen met algemene voorwaarden, noem maar op. Bouw daar op voorhand dingen in om problemen te voorkomen.
Ga bijvoorbeeld eens letterlijk aan de andere kant van de tafel zitten als je een contract aan een andere partij opstelt. Zet je in hun plaats en probeer eens te kwader trouw gaten te schieten in je eigen documenten: waar zouden ze je op kunnen pakken?
Win daarna advies in bij mensen of bedrijven rondom je: collega’s, vrienden of kennissen die ook ondernemen of een bevriende transportmaatschappij bijvoorbeeld. En vraag hen eens wat het gekste is dat zij zoal hebben meegemaakt. Dat helpt je om scenario’s te bedenken waar je misschien zelf nog niet aan had gedacht.
Klop pas daarna aan bij een advocaat met de vraag hoe je een contract of je verkoopvoorwaarden waterdicht opstelt. Onthou dat een advocaat die zich profileert alsof hij van alle markten thuis is, niet de beste keuze is. Daar kom ik later op terug.
Lees daarna de documenten die zijn opgesteld nog eens heel goed na. Verplaats je nog eens in het hoofd van de ander. En vermijd vooral de fout die ik vroeger vaak maakte: contracten maar half lezen. Ik ging ervan uit dat het wel zou kloppen als mijn advocaat eraan had gewerkt, maar vergeet niet dat jij je business het beste kent. Het is voor een derde partij zoals je advocaat soms moeilijk om de essentie van je bedrijf ten volle te begrijpen. Ik nodig je dus uit om er niet van uit te gaan dat zo’n contract of voorwaarden van de eerste keer meteen kloppen. Staat alles op punt? Doorloop het proces dan nog eens opnieuw.
Bespaar met de juiste verzekering
Naar de rechtbank trekken kost geld. Gelukkig kan je je ertegen wapenen met een goede rechtsbijstandverzekering bijvoorbeeld. Zoals ik daarnet al zei: lees daar alle voorwaarden en kleine lettertjes na. Je wil niet denken dat je ergens tegen verzekerd bent om, als puntje bij paaltje komt, te ontdekken dat dat stukje net niet in je polis zat. Ik nodig je uit om goed na te kijken wat er wel en niet wordt gedekt.
Heb je een vennootschap? Dan is het afhankelijk van de structuur ervan een goed idee om een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Zo’n 10 à 20 jaar geleden werd je als bestuurder redelijk goed afgeschermd, maar vandaag ben je veel meer aansprakelijk. Ook hier geldt: lees goed na wat je polis al dan niet dekt.
Heb je een webshop? Dan loont het de moeite om bij je verzekeringsmakelaar aan te kloppen voor een cybersecuritypolis. De horrorverhalen vliegen je tegenwoordig om de oren: copycats, hackers, chantage, … Zo’n verzekering kan je daarbij beschermen.
In de rechtbank
Klaag jij iemand aan? Een klant die na verschillende aanmaningen en aangetekend schrijvens nog niet betaalt? Dan krijg jij het eerste woord. Er wordt dan een dagvaarding gelanceerd waarin staat dat de rechter over het dispuut zal beslissen.
Jouw advocaat stuurt dan zijn conclusie naar de advocaat van de tegenpartij. Hij antwoordt daarop en dan is het weer aan jou. Maar, ook al initieer jij de rechtszaak, jij krijgt niet het laatste woord in de conclusies, wel je tegenpartij. Word jij aangeklaagd? Dan krijg jij wel het laatste woord.
Dat laatste woord is dan wat er uiteindelijk in de rechtbank wordt gebruikt. De rechter leest de conclusies en gaat op basis daarvan tijdens de zitten vragen stellen aan de advocaten, die dan hun pleidooi houden. Op basis daarvan velt de rechter een oordeel. Dat vonnis laat vaak wel even op zich wachten, afhankelijk van de omstandigheden. Afhankelijk van wat er dan wordt beslist, kan je akkoord gaan met het oordeel of in beroep gaan.
Vergis je niet: zo’n rechtszaak duurt lang. Het proces sleept vaak langer dan een jaar aan en is dus niet de gemakkelijkste weg. Win je de zaak? Dan krijg je een rechtsplegingsvergoeding. Dat is een som geld die de verliezende partij bovenop de straf moet betalen en die bedoeld is om mensen te ontraden her en der rechtszaken aan te spannen.
De juiste advocaat
Zoals ik in het begin al zei, is de juiste advocaat belangrijk. Je kan googelen, maar er staat geen kwaliteitsranking bij natuurlijk. En ook: een advocaat is onmogelijk in alles een expert. En familierecht, en arbeidsrecht en strafrecht, … Van alle markten thuis zijn is gevaarlijk in een rechtbank. Want is de advocaat van de tegenpartij gespecialiseerd in die ene niche in het recht waarover jullie zaak gaat? Dan ben je in de aap gelogeerd. Kies dus liever iemand met een eenduidige expertise.
Uit ervaring heb ik geleerd dat er nog een tweetal advocaten zijn die je liever niet in huis haalt. Zo heb je de advocaat die tijdens het eerste gesprek al meteen ‘oei’ zegt en vertelt hoe moeilijk deze zaak zal worden. Anderzijds heb je er ook die je doen geloven dat dit a piece of cake is en jullie de zaak met de vingers in de neus zullen winnen. Tot het plots toch niet zo makkelijk lijkt en ook hij ‘oei’ zegt. Deze types mensen zijn uit op geld en willen het proces zo lang mogelijk rekken. Vergeet niet dat advocaten ook verkopers zijn die hun rekeningen en personeel moeten betalen. Ze hebben zaken nodig om aan de bak te komen.
Wat is dan wel een goede advocaat? Iemand die oprecht luistert tijdens het eerste gesprek. Die rustig is. Die dingen noteert. Die vragen stelt en met jou checkt of hij het goed begrijpt. Iemand bij wie je meteen voelt dat je samen verder kan.
Persoonlijk denk ik dat het verstandig is om nog voor het eerste gesprek advies in te winnen over de advocaat die je wil inschakelen. Pols eens bij je accountant bijvoorbeeld: die heeft vaak ook heel wat ervaring en kan je misschien wel vertellen wie er al dan niet een goede advocaat is. Of vraag de mening van een bevriende advocaat, daar heb ik zelf ook al veel aan gehad.
Weet wanneer je moet stoppen
Ook al heb je overdaad van gelijk en voelt het onrecht zo fout aan, soms is het beter om je los te maken van de emotie en de strijd te staken. If it costs you your inner peace, it is too expensive, zei de beste vriendin van mijn dochter eens. En dat klopt: soms is de emotionele prijs die je betaalt te hoog. En dan moet je stoppen.
Een kostelijke regeling met de tegenpartij is dikwijls beter dan een rechtszaak waar je drie of vier jaar slapeloze nachten hebt gehad. Probeer in zo’n geval liever met je advocaat de zaak in der minne af te handelen.
Ik hoop dat het voor jou nooit zover hoeft te komen. En als dat wel het geval is, hoop ik dat je heel wat hebt gehad aan deze tips!
Veel succes!
Business Dad
PS Of het nu een rechtszaak is, je je facturen niet meer kan betalen of de bouw van je huis in het honderd loopt: stress schuilt in een klein hoekje. Ik kan je stress niet wegnemen, maar je wél tools meegeven om er beter mee om te gaan en energie vrij te maken voor oplossingen. Download nu mijn 10 beste stresstips helemaal gratis.