Zelfvertrouwen. Soms hebben we er te veel van en soms te weinig. Soms doet het ons stralen en soms doet het ons ineenkrimpen van angst. Soms is het een katalysator en soms een bruuske rem. Als we zaken willen doen, succesvoller willen worden en angsten willen overwinnen, dan is een goeie portie zelfvertrouwen onmisbaar. En het mooie is: je kan eraan bouwen. Hoe je dat doet? Dat vertel ik je in tien tips in podcastaflevering 29!
Vind jij van jezelf dat je geen zelfvertrouwen hebt? Laat ik je dan meteen geruststellen. Niemand heeft wel of geen zelfvertrouwen. We hebben het op sommige momenten gewoon meer dan op andere. Als de weegschaal te veel naar de ene kant overhelt, wordt het arrogantie. En het andere uiteinde is dan weer angst.
- Vergroot je comfortzone
Hoe groot dat zelfvertrouwen op sommige momenten is, bepaalt je comfortzone. Ik zie dat als een soort bubbel rond ons: alles wat binnen die bubbel valt, vinden we comfortabel en daar hebben we geen moeite mee. Terwijl alles wat buiten die bubbel valt ons net angstig maakt.
Goed nieuws: die bubbel is niet gemaakt van steen. Je kan hem uitrekken en vergroten en zo meer vertrouwd raken met die dingen die je eerst angst inboezemden. Sommigen geloven dat je dat het beste doet door een soort shock-ervaring, door jezelf uit je comfortzone te rukken en bij wijze van spreken in de leeuwenkooi te droppen. Zo wilden ze mijn moeder bijvoorbeeld leren zwemmen. Alleen had dat een averechts effect, waardoor ze een trauma opliep en heel haar leven bang was van water.
Ik geloof dan ook niet in die aanpak. Ik ben ervan overtuigd dat je het stapsgewijs moet aanpakken. Dat je stapje voor stapje dingen moet doen die nét dat tikkeltje buiten je comfortzone liggen. Misschien ben jij – net als ik vroeger – bang om te spreken voor een publiek? Dan is een speech voor een vol Sportpaleis waarschijnlijk niet het beste plan. Maar neem bij een volgende videocall bijvoorbeeld eens het woord om een vraag te stellen. Of bel die ene leverancier eens op in plaats van altijd te mailen. Dat zijn veel kleinere stappen die net buiten je comfortzone liggen en waarmee je je zelfvertrouwen opkrikt. Na verloop van tijd boezemen die activiteiten je geen angst meer in en heb je je comfortzone dan ook vergroot!
- Hou je groeistapjes bij in een logboek
Een belangrijk punt in dat proces is dat je je bewust bent van de stappen die je zet en de vooruitgang die je maakt. Daarom nodig ik je uit om al je groeistapjes bij te houden in een soort logboek.
Je hebt vast al door dat ik een grote fan ben van consistent handelen. Dus als je regelmatig stappen zet, ze regelmatig opschrijft en er regelmatig naar kijkt, dan beloof ik je dat je versteld zal staan van de vooruitgang die je na een week of een maand al hebt geboekt! En voor je ’t weet ben je verslaafd aan je grenzen verleggen.
- Maak een victory lijst
De derde tip ligt in het verlengde van de tweede. Misschien ben jij ook wel voortdurend op zoek naar manieren om het beter te doen? Ben je constructief ontevreden over het heden en focus je je voortdurend op de toekomst? Dan ben je vast niet alleen. Alleen verliezen we dan vaak uit het oog wat we al gepresteerd hebben. We staan niet genoeg stil bij al onze verwezenlijkingen. En dat is jammer. Want door daar wel even op terug te blikken, besef je des te meer wat voor een mooie weg je al hebt afgelegd en welke obstakels je al hebt overwonnen. En dat is een immense boost voor je zelfvertrouwen.
Mijn tip is: maak een victory lijst. Schrijf die grote dingen eens op en ga na welke eigenschappen je toen hebt gebruikt om er een succes van te maken. Die eigenschappen kan je dan opnieuw inzetten bij de volgende uitdagingen die je pad kruisen. Copy paste eigenlijk.
Zelfs los van dat zelfvertrouwen raad ik je aan om zo’n victory lijst neer te pennen. Het pept je op wanneer je motivatie ver te zoeken is. Je wordt er meteen goedgemutster van en beseft dat je meer in je mars hebt dan je misschien dacht.
- Giet je overwinningen in een acroniem
Die victory lijst heb je niet altijd op zak. Daarom heb ik een acroniem gemaakt van al mijn overwinningen: een woord met letters uit al mijn verwezenlijkingen dat alsmaar langer wordt. Mijn acroniem start bijvoorbeeld zo: radingrogflampel123hardrond25 enzoverder. Voor jou klinkt dat nietszeggend en waarschijnlijk belachelijk, maar voor mij hebben elke letter en elk cijfer een betekenis.
Mijn vrouw kent dat acroniem ook. En af en toe betrappen we ons erop dat we dat uit het niets naar elkaar roepen. Gewoon, als een kleine reminder. En ik kan je zeggen: dat helpt. Hoe vaker je dat acroniem hardop herhaalt, hoe makkelijker je het zal onthouden en hoe meer betekenis en gevoel erin kruipt. Mijn tip luidt dan ook: maak een acroniem en roep dat er minstens één keer per dag uit!
- Blijf doorvragen
Voel je plots je zelfvertrouwen afglijden naar angst? Stel jezelf dan eens de vraag waarvoor je nu écht bang bent en ga daar dieper op in. Misschien ben je bang dat klant X niet van je zal kopen. Vraag je dan als tweede af waarom je daar bang voor bent. Het antwoord dat je daarop vindt, stel je weer in vraag: waarom is dat zo? En zo vraag je steeds dieper en dieper door. Tot je plots beseft dat je bang bent voor de angst an sich en niet voor wat het vertegenwoordigt. Laat dat even doordringen.
- Beeld je het worst case scenario in
Wanneer je doorvraagt bij jezelf, beeld je dan ook eens het worst case scenario in. Als die angst werkelijkheid wordt, wat is dan het allerergste dat jou kan overkomen? Ben je bang om voor een publiek te spreken? Dan is het ergste scenario misschien dat er enkele mensen de zaal verlaten. So what, moet je dan maar denken. Het is niet leuk, maar de wereld vergaat er niet door. Je zal merken dat je door deze drie vragen te stellen veel beter zal kunnen relativeren en meteen minder angstig bent.
- Bouw je zelfrespect op
Zelfvertrouwen hangt nauw samen met zelfrespect. En wij respecteren onszelf als we bepaalde dingen op een gedisciplineerde manier doen. Denk maar aan elke dag je bed opdekken, elke dag met de hond gaan wandelen of elke dag sporten. Als we die dingen blijven volhouden, stijgt ons respect voor onszelf en krijgt ons zelfvertrouwen een flinke boost. Het omgekeerde is ook waar. Beloof je jezelf om elke dag te sporten en doe je dat niet? Dan ondermijn je je zelfrespect, voel je je misschien wel gefaald en krijgt je zelfvertrouwen een deuk. Mijn tip is dan ook: doe consistent en gedisciplineerd kleine dingen.
- Kopieer je sportmentaliteit
Bij de zevende tip kwam sport al een stukje aan bod. Sporten is niet alleen goed voor je lichaam, maar ook voor je geest én je zelfvertrouwen. Tijdens het sporten verleg je namelijk altijd een beetje je grenzen. Of je nu je loopschoenen aantrekt of die allerlaatste reps eruit perst. Wees je ervan bewust dat je je comfortzone verlaat en obstakels overwint. En kopieer die technieken dan naar andere situaties waarin je zelfvertrouwen op de proef wordt gesteld.
- Leg de lat regelmatig iets hoger
Rust roest, hoor je weleens zeggen. Probeer ook op het vlak van zelfvertrouwen je grenzen regelmatig te verleggen. Durf de lat iets hoger leggen zodat je net iets meer moeite moet doen dan anders. Post je om de twee dagen een bericht op Instagram? Probeer dat dan eens elke dag te doen gedurende twee weken. Ik roei bijvoorbeeld elke ochtend tien kilometer en ik voel nu dat het tijd is om de lat hoger te leggen. Misschien wil ik dezelfde afstand sneller afleggen, of wil ik net meer kilometers roeien of wil ik om vijf uur opstaan in plaats van zes. Om maar te zeggen: mogelijkheden genoeg om versnelling hoger te schakelen.
Door je grenzen te blijven opzoeken, ben je elke keer trots op wat je hebt bereikt, wat je zelfvertrouwen doet groeien en je opnieuw stimuleert er nog een schepje bovenop te doen.
- Buig negatieve zelfgesprekken om
“Ah, lomperik!” roep ik wel eens tegen mezelf als ik iets laat vallen. Wist je dat van die negatieve uitlatingen, hoe onschuldig ze ook lijken, onbewust je zelfvertrouwen naar beneden halen? Wat je tegen jezelf zegt, beïnvloedt hoe je over jezelf denkt. Als ik me daarop betrap, zet ik het recht en zeg ik tegen mezelf dat ik helemaal geen lomperik ben.
Ik nodig je dan ook uit om hetzelfde te doen: wees je bewust van die negatieve zelfgesprekken en buig ze om. Zeg niet: “Ik kan dat niet”, maar zeg wel: “Ik kan dat wel, ik heb zoiets al eerder gedaan!” Vertaal ze naar iets positiefs en onbewust ga je op een positievere manier naar jezelf kijken.
Misschien geven sommige vrienden of collega’s voor de grap de hele tijd op je af? Mijn dochter Amy doet dat bijvoorbeeld vaak, dat is “Brasschaatse” humor zegt ze dan. Vraag die personen dan om dat niet meer te doen. Want ook dat heeft een invloed op hoe jij jezelf ziet.
Schiet je zelfvertrouwen meteen van vandaag op morgen als een pijl de hoogte in als je deze tien tips toepast? Neen, dat niet. Je bewustwording is in dit hele proces van cruciaal belang. Als je elke dag opnieuw consistent en gedisciplineerd kleine, bewuste stapjes zet, dan merk je na een week of een maand ongetwijfeld wat voor grote sprongen voorwaarts je al hebt gezet. Ik heb je de tools gegeven om er meteen mee aan de slag te gaan. En nu, nu is het aan jou!
Ik wens je veel succes!
De Business Dad
PS Ben je van plan om volledig uit je comfortzone te stappen en een gloednieuw idee te pitchen? Download dan het gratis stappenplan Overtuigend Vernieuwing Brengen en oogst applaus!